Begin juni ging ik mee op persreis naar Waddenland. De insteek: een mini-sabbatical in het noordwestelijke deel van Groningen, dat aan de Waddenzee ligt. En dat vroeger Waddenzee wás. Ik vertel je meer!
De trouwe lezer weet dat ik verzot ben op de Wadden. Als ik één plek in eigen land mag kiezen voor een week (of twee) vakantie, dan is dat het Waddengebied wel. Terschelling is mijn favoriet, maar ook Ameland en Vlieland zijn goed bevallen. En binnenkort herontdek ik Texel, waar ik mij helaas weinig meer van kan herinneren omdat ik nog jong was toen ik daar kwam. Op Schiermonnikoog (‘het eiland van de grijze monniken’) kwam ik nog nooit. Maar wist je dat er nog veel meer aan het Waddengebied te ontdekken valt?
Waddenland: waar het land de Waddenzee kust
Daarmee bedoel ik niet het Duitse en zelfs Deense Waddengebied. Want ja, zo ver strekt de Waddenzee zich uit. Nee, ik bedoel de Waddenkust, oftewel het vaste land van Friesland en Groningen dat aan de Waddenzee ligt. Vorig jaar ontdekte ik havenstad Harlingen, wat natuurlijk hét vertrekpunt is voor een tripje Vlieland of Terschelling, maar ook zelf een leuke bestemming bleek. En omdat een jaar zonder Wadden een jaar niet geleefd is, bracht ik deze zomer een bezoekje aan Waddenland. Daarvoor ontving ik in het voorjaar van 2017 een uitnodiging van Stichting Promotie Waddenland. Dat klinkt goed (want: Waddden), dacht ik meteen. Maar waar ligt Waddenland precies en wat is het?
Nationale parken en UNESCO Wereldergoed
Waddenland is een gebied in Noordwest-Groningen. Het is een bijzondere regio, want in en vanuit Waddenland kun je met gemak twee nationale parken in één dag bezoeken: het Nationaal Park Lauwersmeer (dat ook deels tot Friesland toebehoort) en het eiland Schiermonnikoog (‘helaas’ ook Friesland…). En wat dacht je van de Waddenzee zelf, die in 2009 is uitgeroepen tot UNESCO Werelderfgoed? Er is nog veel meer te zien en te doen in Waddenland, maar daarover later meer.
Vroeger was dit zee
Eerst vertel ik jullie graag iets over Waddenland zelf, en het ontstaan van dit stukje Nederland. Leuk om te weten vond ik het bijvoorbeeld dat Waddenland vroeger deeluitmaakte van de Waddenzee. Jep, deze regio was vroeger water. Net als Laag-Holland en andere delen van Nederland, is dit stuk land ingepolderd door het bouwen van dijken, om zo de mensen te beschermen tegen het water. Dit gebeurde in delen, dus eerst één horizontaal strookje land erbij en later nog één. Vandaar dus de naam Waddenland.
Wierden en borgen in Groningen
Voordat er dijken kwamen, moesten de mensen in Noord-Groningen zich natuurlijk ook beschermen tegen de zee. Dat deden ze eeuwen geleden door hun dorpjes op zelfgemaakte heuvels te bouwen. Zo’n zelfgemaakte heuvel heet een wierde. Je ziet ze nog regelmatig terug in het landschap van Waddenland, bijvoorbeeld die van Ezinge.
Een andere manier waarop de Groningers zich vroeger beschermden tegen gevaar, was met een borg. Dit waren de eerste steenhuizen (stenen huizen) in die tijd. Borgen waren ook vrij groot en luxe. Het was echt iets voor de rijkeren, om je te beschermen achter stevige muren (en vaak een gracht) tegen indringers.
Van Lauwerszee naar Lauwersmeer
Nog een bijzonder en typisch stukje Waddenland is Nationaal Park Lauwersmeer. Ook het Lauwersmeer was niet altijd wat het nu is. Voor 1969 was het namelijk een zee: Lauwerszee. Het plaatsje Zoutkamp lag aan deze zee en was dé vissersplaats van de regio. Na de waternoodsramp van 1953 (waar Groningen niet getroffen werd, maar wel bijna), werd besloten om de Lauwerszee droog te leggen. De zee werd afgesloten met een dijk en voila: Lauwersmeer was geboren. Deze transformatie heeft grote invloed gehad op de flora en fauna die het nationaal park nu rijk is. De zoutwaterplanten maakten langzaam plaats voor zoetwaterplanten, al zijn er ook nog een hoop grensgevallen te vinden.
Ook is Lauwersmeer het tweede Dark Sky Park van Nederland. Net als de Boschplaat op Terschelling (aanrader!) is Lauwersmeer namelijk een enorm licht-arm gebied. En dat is zeldzaam in Nederland, waar relatief veel mensen wonen en bijna overal wel altijd een lamp aan is. Zelf ervaren hoe donker het kan zijn in nationaal park Lauwersmeer en hoe bijzonder dit is? Maak een duisternis-wandeling met de boswachter!
Overigens was Lauwersoog – hoewel de naam anders doet vermoeden – geen eilandje in de Lauwerszee. De plaats en plaatsnaam zijn pas ontstaan na het droogleggen van de Lauwerszee.
Wat te doen in Waddenland
De zee staat centraal in Waddenland, dat moge duidelijk zijn. Activiteiten die je er kunt doen (en die ik deed tijdens mijn persreis naar Waddenland in juni) zijn dan ook wadlopen, wierden en borgen bezoeken, vis eten bij palingrokerij Postma in Zoutkamp (dat vroeger aan zee lag en nu niet meer), een boottochtje maken over het wad (en yoga doen op een zandplaat!), wandelen in Nationaal Park Lauwersmeer of gewoon ouderwets fietsen door het typisch Nederlandse landschap.
Eten en drinken in Waddenland
Er zijn ook genoeg leuke restaurantjes met niet zelden uitzicht op het water. Hieronder de leukste die ik heb gezien:
- Café MEER in de haven van Lauwersoog
- t’Ailand in de haven van Lauwersoog
- Café Hamming in Garnwerd aan het water
- Marenland in Winsum aan het water
- Ook leuk: een afternoon tea bij het enige theemuseum van Nederland (in Houwerzijl)
Slapen in Waddenland: B&B Finisterre
Tijdens mijn persreis Waddenland overnachtte ik in B&B Finisterre in Saaxumhuizen. Dit is een minidorpje met zo’n 40 inwoners. De B&B wordt gerund door Marijke en Ernst en wordt op Booking.com beoordeeld met een 9,3! Ik had dus hoge verwachtingen en dat bleek helemaal terecht. Marijke en Ernst zijn super gastvrij én delen mijn passie voor reizen. Het echtpaar heeft zelfs een eigen camper waarmee ze jaarlijks zo’n drie maanden op reis zijn. Daarbij is Marijke (voormalig) docent Spaans. Ik volg momenteel Spaanse les, dus je begrijpt dat we heel wat te bespreken hadden.
Nog wat ’technische’ informatie: B&B Finisterre heeft twee kamers: één beneden (de ‘pronkkamer’) en één boven. Ik sliep boven, waar een lekker tweepersoonsbed stond en ik een eigen, ruime badkamer had. ’s Morgens werd ik wakker met het geluid van vogels en uitzicht op de gastentuin. Dat is fijn wakker worden! Het ontbijtstond al klaar toen ik beneden kwam en was mega uitgebreid. Denk: een kan koffie, verse jus d’orange, een mandje verschillende broodjes, een gekookte eitje, kaas en vleeswaren (die at ik niet), vers fruit, yoghurt, komkommer en tomaat en misschien zelfs nog iets dat ik nu vergeet. Oh, en een krantje en goede wifi! What’s not to like?
Een nachtje in B&B Finisterre kost 85 euro. Elke tweede nacht of meer kost 75 euro per nacht.
Lees later meer over de highlights van mijn trip!
Lijkt Waddenland jou een toffe bestemming voor een ‘mini-sabbatical’?
N.B. Ik ging naar Waddenland op uitnodiging en onder begeleiding van Stichting Promotie Waddenland. Dit doet niets af aan mijn mening.
Mooi artikel, krijg alweer zin om terug te gaan.
Dank Christophe 🙂