Noord-Hollandse regio onder zeeniveau
Waar ligt Laag Holland? Onder de zeespiegel! Dit typisch Nederlandse gebied vol mooie huisjes, molens en koeien ligt onder zeeniveau, tussen Amsterdam, West-Friesland en de dijken bij het Markermeer. Ik neem je mee!
De Noord-Hollandse regio Laag Holland omvat onder andere de Zaanstreek, Volendam en Edam en de unieke Beemster. Het is een bijzonder gebied, want typisch Hollands (lees: prachtige stadjes, groene weilanden vol koeien en molens en heel veel water) en vooral erg laag. Laag Holland bevat het één na laagste stukje Nederland en laagste stukje Noord-Holland: een kleiput in de Beemster ligt meer dan zes meter onder zeeniveau.
Oer-Hollands landschap onder zeeniveau
Ik heb er nooit bij stil gestaan, maar ons land is toch best uniek met het platte landschap en de vele gebieden onder zeeniveau. Onze dijken zijn extreem belangrijk, want zonder die dijken zou ons halve land onder water staan. Zeker in het gebied Laag-Holland! Op reis is mij wel eens gevraagd of ik het niet eng vond om in zo’n laag land te wonen. Ik antwoordde van niet. Ik ben niet bang!
Op persreis naar Laag Holland
Begin april trok ik de stoute schoenen aan en vertrok zelfs voor drie dagen naar Laag-Holland voor een persreis. Daar ontdekte ik dat niet alleen het landschap bijzonder is, maar ook bijzonder móói is. In deze blog vertel ik je meer over de natuur, cultuur en stadjes van Laag-Holland.
Edam
De Breek
Volendam & Hotel Spaander
Het is vrijdag 7 april als ik ’s middags vanuit Amsterdam de bus pak naar Volendam. Het bekende vissersplaatje ligt op nog geen 30 minuten rijden van onze hoofdstad, nog korter als je zelf een auto hebt. Maar dat heb ik niet en dus loop ik vanaf de bushalte in Volendam nog vijf minuutjes tot mijn hotel de Spaander. Spaander is een begrip in en buiten Volendam, en niet alleen door het tv-programma Herrie in Hotel Spaander. Hotel Spaander werd eind negentiende eeuw geopend door Leendert Spaander en heeft in de loop der jaren veel bekende personen mogen ontvangen. Schilders waren favoriet en mochten gratis bij Spaander logeren in ruil voor de publiciteit. Vandaag de dag doet Spaander hetzelfde met bloggers: ik mag kosteloos bij Spaander verblijven tijdens de eerste nacht van het bloggersweekend van Bureau Toerisme Laag Holland. Hoera!
Volendam
Volendam
Volendam
Per step door Edam
De eerste activiteit van het weekend is een steptour door buurstad Edam. Edam werd in de dertiende eeuw gesticht naast een dam in de rivier de E en groeide al snel uit tot een echte handelsplaats. Kaas werd het bekendste exportproduct en zette Edam tot op de dag van vandaag op de kaart. Maar ondanks de bekendheid van Edam is het er relatief rustig en niet erg toeristisch. Zeker niet in vergelijking met Volendam. Reden te meer om het stadje te gaan ontdeken, en hoe kan dat beter dan op het ouderwetse vervoersmiddel de step?!
Edam
Edam
Eten bij De Stallen in Purmerend
’s Avonds eten we in het oude centrum van Purmerend. Nooit geweten dat Purmerend meer te bieden heeft dan nieuwbouwwijken! We nemen plaats in het pas geopende bar-restaurant De Stallen aan de Koemarkt. De Stallen is gevestigd in twee voormalige veestallen, waar koeien en paarden stonden tijdens de bekende veemarkten van Purmerend. De oorspronkelijke functie van het pand is nog terug te zien in het interieur en op de kaart staat verdacht veel vlees. Van een salade pulled chicken tot heerlijke burgers, goede carpaccio en spareribs met cola-marinade. Het eten is heerlijk, het publiek bij De Stallen is erg gemeleerd en na het eten stroomt de tent vol jonge mensen die een avondje uitgaan.
De Stallen Purmerend
De Stallen Purmerend
Chocolade maken op de Zaanse Schans
Zaterdag begeven we ons alweer vroeg naar de volgende bestemming: Zaandam. Vanaf hier pakken we de Zaanhopper, een taxibootje dat tussen Amsterdam en Wormerveer vaart en belangstellenden naar de Zaanse Schans brengt. En zo maken we halverwege de ochtend onze entree bij misschien wel de bekendste molens van Nederland. Ondanks de vroegte is het al goed druk: vele Aziaten maken selfies en zwaaien naar ons als onze boot aanlegt. Ik ben al eens bij de Zaanse Schans geweest maar heb nog nooit eerder een chocoladeworkshop gevolgd. Die blijkt erg leuk te zijn. Eerst maken we zelf chocolade: van cacaoboon tot eetbare chocola. Daarna is het tijd voor een chocoladeproeverij. Van bulkchocola tot kwaliteitschocola uit Latijns-Amerika: al snel ontwikkelen we ons tot chocolade-fijnproevers!
Tip: volg Artikel 2.55 op Facebook en maak aanstaande zondag 16 april kans op (onder andere) twee vrijkaartjes voor deze chocoladeworkshop bij Cacaolab!
Zaanhopper
Zaanse Schans
Bij de Zaanse Schans
Fietsen door Het Twiske
Met een zelfgemaakt chocolaatje op zak fietsen we hierna via de Verskade in Zaandam naar het Twiske. Uitgehongerd vallen we aan op de lunch: een picknicktas vol croissants, hartige broodjes, sapjes, Prosecco, fruit en notenrepen. Het uitzicht vanaf ‘onze’ steiger maakt het helemaal af. Wat is het hier mooi! Na druk Volendam, ‘stads’ Edam, hip Purmerend en de toeristische Zaanse Schans ontdekken we nu eindelijk de schoonheid van de natuur van Laag Holland. Denk: uitgestrekte groene weilanden vol koeien en schapen, veel slootjes en hier en daar een molentje. Het Twiske zelf doet me een beetje denken aan de Kralingse Plas (mag ik dit zeggen?)! Onze fietstocht eindigt in het redelijk chique Monnickendam, van waar we terugrijden naar Volendam. ’s Avonds dineren we in het verrassend mooie restaurant Poort van Amsterdam op het gelijknamige vakantiepark. Ook slapen doe ik die nacht op een vakantiepark: Marinapark Volendam.
Picknick van de Versmarkt in Het Twiske
Fietsen door Het Twiske
Het Twiske
Theetuin Overleek
Uitzicht vanaf Marinapark Volendam
Wandelen onder de zeespiegel in de Etersheim
Gelukkig ontdekken we tijdens de laatste dag nog meer van de natuur van Laag Holland. Er staat een wandeltocht gepland door Etersheim, nabij de Beemster, en daarna volgen we een workshop kaas maken op een boerderij in Midden-Beemster. We leren onder meer waarom dit gebied zo bijzonder is en in 1999 op de UNESCO Werelderfgoedlijst is geplaatst.
Waarom bijzonder?
Etersheim en De Beemster blijken polders, wat betekent dat een gebied onder zeeniveau ligt. Dit is niet natuurlijk. Ooit lag het gebied veel hoger, maar door uitdroging van het landschap is het gebied ‘ingedikt’ en kwam het gebied onder de zeespiegel te liggen.In de 17de eeuw is het gebied drooggelegd door al het water weg te pompen en het gebied af te sluiten met stevige dijken. Soms breekt er een dijk door en stroomt een deel van het gebied weer vol met water. Dat wordt dan weer weggepompt en het gebied dikt nog verder in. Hierdoor komt een stuk landschap nog lager te liggen. Daarom vind je in Etersheim verschillende niveaus. Helaas is dit een onomkeerbaar proces. Nederland – en dan met name Laag Holland – zullen alleen nog maar lager worden. Het land komt nooit meer hoger te liggen, alleen maar lager en lager. Waar gaat dit heen? Zijn onze dijken straks Trump-walls en leven we in Nederland tien meter onder de zeespiegel?
De Breek
Wandelen door De Breek
Wandelen door De Breek
Wandelen door De Breek
Wandelen door De Breek
Appeltaart in De Breek
Zelf kaas maken
Ik denk terug aan de opmerking tijdens mijn reis en word toch bijna een beetje bang. Niet dat de dijken nu door zullen breken, maar waar het heen gaat met Nederland op lange termijn. Gelukkig verdwijnt mijn angst snel weer als we beginnen aan onze kaasworkshop bij Beemsterbeleving, een kaas- en zorgboerderij in Middenbeemster. Wat een leuke workshop! Op Terschelling leerde ik al eerder meer over kaas maken, maar tijdens deze workshop in de Beemster maken we écht zelf kaas. We beginnen met een bak met verse melk en eindigen met een witte brei van kleine brokjes die we in een kaasvormpje proppen. Ik ga hier niet aan terug denken de volgende keer dat ik kaas eet, maar leuk was het zeker 😉
Kaas maken bij Beemsterbeleving
Koe bij Beemsterbeleving
Koeien bij Beemsterbeleving
We sluiten af met wederom een heerlijke maaltijd in een hip restaurant: Brasa in Middenbeemster. Er is toevallig ook een bierfestival aan de gang in de achtertuin en het zonnetje schijnt volop. Een betere afsluiting van een heerlijk persweekend kon ik mij niet wensen. Ik heb genoten van weer een mooi tripje in eigen land en heb Laag Holland hoog zitten 😉 Dank aan de organisatie van Bureau Toerisme Laag Holland en alle betrokken ondernemers!
Ben jij wel eens in Laag Holland geweest?
