Wat is coaching, wat doet een coach en wat heb ik eraan? Over taboes en onbegrip en waarom iedereen een coach kan gebruiken.
De ene helft van Nederland coacht de andere helft van Nederland. Dat las ik laatst ergens. Iedereen lijkt tegenwoordig coach te zijn, maar tegelijkertijd vraag ik me af wie er dan allemaal een coach hebben. Ik ken persoonlijk weinig mensen die een coach hebben. Wanneer ik mensen hoor praten over een coach, wordt er altijd een beetje lacherig over gedaan. Is coaching gebakken lucht?
“Maar ik heb toch helemaal geen probleem?”
Zelf was ik ook altijd een beetje sceptisch over coaching. Als je een echt probleem hebt, ga je toch gewoon naar een psycholoog? Al is dat naar mijn mening ook wel een beetje een taboe. Is dat iets Nederlands? Dat we het raar vinden om hulp te zoeken voor problemen of simpelweg beter te willen functioneren? Of vinden we het vooral eng om erover te praten? Want blijkbaar is er toch een markt voor… In dit artikel deel ik zelf mijn (korte) ervaringen met coaching en interview ik Imke – zelf coach – over het taboe en onbegrip rondom coaching. Wat doet een coach nou eigenlijk en waarom zou ik er één nodig hebben?
Mijn eerste ervaring met coaching
Het was begin 2013 toen ik zelf voor het eerst in aanraking kwam met een coach. Ik werkte op dat moment als jurist, maar was niet helemaal tevreden over mijn baan. Dat is eigenlijk zacht uitgedrukt. Ik werkte niet in het rechtsgebied dat ik leuk vond en twijfelde überhaupt wel eens of de juridische wereld echt iets voor mij was. Ik solliciteerde veel, maar mocht zelden op gesprek komen of werd daarna alsnog afgewezen. Superfrustrerend. Ik kon niet echt genieten van het moment en was veel bezig met de toekomst. Wanneer zou ik eindelijk verder komen?
Hoe zou een coach mij kunnen helpen?
Daarop zag ik op Twitter iets voorbij komen over een sollicitatiecoach. Mensen met interesse mochten een gratis eerste gesprek via Skype afnemen. Ik twijfelde. Aan de ene kant wist ik dat die coach me echt niet aan een baan ging helpen. Wat wist zij nou van de advocatuur? Aan mijn cijferlijst en cv lag het ook niet, want dat was verder prima in orde. En motivatiebrieven schrijven, dat lukte me toch goed? Aan de andere kant dacht ik: zo’n gesprek met een coach kan nooit kwaad. Ik was best benieuwd wat ze te zeggen zou hebben. Als ik het onzin zou vinden, had ik toch alsnog niets verloren? Conclusie: ik maakte een afspraak voor een gratis Skype-gesprek met de sollicitatiecoach.
Sollicitatiecoach
De precieze inhoud van het gesprek kan ik mij niet meer herinneren. Wat ik wel weet is dat het gesprek wel degelijk een positieve invloed op mij heeft gehad. Ik vertelde de coach mijn frustraties over het solliciteren en dat ik gewoon niet wist wat ik nog kon doen om een leuke juridische baan in het intellectueel eigendomsrecht te bemachtigen. De sollicitatiecoach kon mij inderdaad niet aan een baan helpen, maar wat ze me wel deed beseffen was dat ik mijn houding ten op zichte van het solliciteren kon veranderen. En moest veranderen, want dit was niet leuk meer. Ze stelde voor dat ik me ging focussen op leuke dingen in het leven, zodat ik meer plezier beleefde in het moment én me tegelijkertijd ontwikkelde, wat me uiteindelijk weer dichter bij een nieuwe baan zou brengen.
Probleem opgelost
Hierop ben ik vrijwillig gaan bloggen voor Nobiles, een platform over solliciteren en starten op de arbeidsmarkt. Ik kon er (soms anoniem) mijn frustraties over solliciteren kwijt en interviewde interessante mensen met interessante banen. Zo leerde ik niet alleen meer over verschillende functies en bedrijven, maar ontwikkelde ik ook mijn schrijfskills en netwerk. En voor ik het wist vond ik eind augustus 2013 een nieuwe baan. Geen juridische functie: ik werd redacteur e-fashion bij modevakblad Textilia!
Wat doet een coach?
In februari 2017 Skype ik weer met een coach: Imke van Kuppeveld (ook wel bekend van mijn blog). Ik ben benieuwd naar Imke’s uitleg over coaching. Imke bevestigt wat ik in 2013 zelf al mocht ondervinden: een coach gaat jouw doelen niet voor jou bereiken, maar kan je wel helpen om zelf je doelen te bereiken (en je doelen te bepalen als deze nog niet helder zijn). Als die doelen (nog niet) haalbaar zijn, kan een coach je ook helpen om jouw houding tegenover dat doel te veranderen, zodat je er beter mee om kunt gaan. Een personal coach is dus niet veel anders dan een sportcoach: de coach staat aan de zijlijn en geeft je tips om beter te presteren, terwijl jij het werk doet en de coach niet per se zelf goed hoeft te zijn in de sport.
Wanneer heb je een coach nodig?
Maar wanneer kun je dan een coach gebruiken? Wie heeft een coach nodig? Volgens Imke zou vrijwel iedereen baat hebben bij een coach. Niet omdat iedereen (psychische) problemen heeft, maar omdat er bijna altijd wel iets te verbeteren valt in het leven. En daar is niets mis mee. “We staan allemaal wel eens voor een lastige keuze of weten niet hoe we van A naar B moeten komen. Hoe we iets aan onszelf of ons leven kunnen veranderen, verbeteren of bijschaven. Dáár kan een coach bij helpen. Niet omdat je zelf te dom bent, maar omdat een coach het soms net even objectiever kan bekijken en je patronen kan laten inzien die je zelf (nog) niet ziet. Een coach maakt je bewust van je routines en helpt je deze te doorbreken, zodat de gewenste verandering kan plaatsvinden. Ook het maken van keuzes wordt makkelijker als je met een coach erachter komt wat voor jou nu echt belangrijk is. Een coach kan je eveneens bewust maken van je kernwaarden en je helpen om beslissingen te nemen.”
Personal coach of businesscoach?
Terug naar mijn eerdere vraag: hoe kan je nou advies geven over iets waar je zelf niet beter in bent? Bij de sollicitatiecoach bleek dat niet nodig. Een coach kan je laten inzien hoe je je eigen houding kunt veranderen ten op zichte van een situatie. We kunnen niet de situatie veranderen, alleen onze houding. “Dat geldt ook voor businesscoaches”, aldus Imke. “Een coach hoeft niet per se zelf een succesvol bedrijf te hebben om advies te kunnen geven over het bedrijf van een ander. Vaak gaat het ook hier om het herkennen en veranderen van patronen. Alleen zo kom je verder. Wil je echt specifiek advies over een business-onderwerp? Dan is een gespecialiseerde coach of consultant wel handiger.”
Waarom is coaching een (beetje) taboe?
Volgens Imke is coaching inderdaad een beetje taboe in Nederland. “We willen veel zelf doen, zijn een trots en nuchter volk. ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ is niet voor niets de Nederlandse mentaliteit. Mensen zijn hier minder geneigd om hulp te zoeken bij iets wat ze graag willen maar niet durven uit te spreken. Als ze het uitspreken reageert de omgeving namelijk vaak met ‘doe maar normaal’. Op die manier wordt het eigenlijk afgeraden om hulp te vragen aan een coach om je leven te verbeteren.”
Waarom heb ik een coach nodig?
Je hoeft een coach niet per se nodig te hebben om er één te raadplegen. Er hoeft niet altijd een probleem te zijn om je leven te verbeteren. Een coach kan je ook helpen om jouw leven nog beter te maken. Of om een klein deel van je leven waarover je minder tevreden bent te veranderen “Het helpt om je te richten op iets dat je graag zou willen, in plaats van te focussen op iets dat je minder zou willen”, zegt Imke. “Zeg dus niet dat je minder onzeker wilt zijn, maar zeg dat je graag meer zelfvertrouwen wilt.”
Relaxter en geduldiger
Ik biecht aan Imke op dat ik mezelf soms wat opvliegerig vind. Ik kan af en toe fel uit de hoek komen, terwijl ik liever relaxed zou blijven en heel rustig zou reageren. Ik heb altijd mijn mening klaar en zou soms juist eens niet overal op willen reageren. Hoe kan ik mezelf hierin trainen?
Bewustwording
Volgens Imke is het eigenlijk al een stap in de goede richting dat ik mij bewust ben van mijn gedrag. “Als je iets wilt veranderen – van A naar B wilt komen – moet je namelijk wel weten hoe de situatie nu is. Anders kan je je patroon niet veranderen. Door je gedrag te erkennen zal je je er steeds bewuster worden. Eerst gebeurt dat elke keer alsnog te laat (‘na een uitbarsting’), maar uiteindelijk zal je jezelf bewust worden van je ’tikkende tijdbom’ vóór de ‘uitbarsting’. Je telt dan als ’t ware tot tien terwijl je voor de keuze staat om fel te reageren óf rustig te blijven. Ervoor kiezen om rustig te blijven zal eerst een beetje geforceerd gaan, maar na een tijdje verandert je patroon en heb je jezelf blijvend verbeterd. Patronen afleren en aanleren kost tijd, maar is niet onmogelijk!”
Jezelf veranderen
“Het is ook belangrijk om jezelf af te vragen in welke situaties je niet relaxed kunt blijven, bij wie je vaak ‘uitvalt’ en waarom je je door hen laat raken. Wanneer je dit voor jezelf helder hebt, ga dan eens het gesprek aan met deze personen en praat daarbij vanuit jezelf. Zo voorkom je dat anderen zich aangevallen voelen. Het is uiteindelijk ook jouw gevoel en jouw interpretatie. Je kunt anderen niet veranderen, alleen je houding ten aanzien van hun gedrag!”
Mediteren
Imke: “Regelmatig mediteren helpt ook om je bewuster te worden van het moment en dus eerder te signaleren hoe je je gedraagt. Op een gegeven moment zal je merken dat je een situatie beter kunt analyseren voor je er op reageert. Probeer dus eens wat vaker te mediteren. Het zal je helpen!”
Het nog beter leven
Kortom, coaching is handig voor iedereen die nergens last van heeft, maar wel graag iets zou willen verbeteren aan zichzelf of het leven. Ik hoop dat ook dit coachingsgesprek mij daarmee weer gaat helpen.
Heb jij wel eens bij een coach gelopen? Durf je te vertellen waarom? Of ben jij iemand die niet gelooft in coaching? Laat vooral je mening achter!
P.S. Abonneer je hier op mijn YouTube-kanaal!
Leuk artikel, ik heb al 2,5 jaar elke 6 tot 8 weken een gesprek met mijn coach, zou niet anders willen. Daarnaast geef ik zelf ook MBTI coaching (hoe werk je samen, wat zijn mijn sterke punten) aan mensen.
Thanks voor je reactie! Ja, ik geloof er steeds meer in hoor 🙂 Gaaf dat je zelf ook coacht! Lijkt mij best moeilijk. Heb je daar een opleiding voor gevolgd?