Mijn derde persreis als travelblogger: Nador (met video) 1

Niet alleen Nador is in opkomst, maar ook mijn bestaan als parttime freelancer. Sinds september ben ik freelance reisblogger voor Rondreis.nl. Een maand later ontving ik al mijn eerste uitnodiging voor een persreis. Helaas moest ik die afzeggen. Gelukkig kreeg ik er niet veel later nog één. Deze persreis zou slechts één dag duren, dus dat kon ik wel regelen met werk. En zo geschiedde dat ik vorige week donderdag even op en neer ging naar Nador, in Noord-Marokko.

Marokkaans straatbeeld

24 uur op persreis naar Noord-Marokko

Woensdagavond heb ik de hele tijd de neiging om een koffer te pakken, maar telkens besef ik me weer dat dat niet hoeft. Ik ga immers maar 24 uur op persreis, zonder overnachting. Om 23:15 uur ga ik van huis weg. Mijn vriend is zo lief me af te zetten in Eemnes, waar het kantoor van FlyML zit en de bus om 0:00 uur zal vertrekken richting Keulen. FlyML is een Nederlandse reisorganisatie die vliegreizen aanbiedt naar Marokko. Hun allereerste vlucht van Keulen naar Nador is de reden van deze persreis. Ik ben door FlyML uitgenodigd om namens Rondreis.nl mee te gaan. Overigens zijn Sandra (van Travel by San) en ik de enige reisbloggers. De rest van het busje vult zich met werknemers van FlyML, waaronder Randy van Travelinq. Het is meteen gezellig, al zijn we ook wel wat moe. Gelukkig doe ik wat hazenslaapjes in de 2,5 uur die we naar Keulen rijden.

Nador ligt helemaal in het noordoosten van Marokko

Waarom Nador?

Waarom gaan we naar Nador? Ja, ter gelegenheid van de eerste vlucht van FlyML van Keulen naar Nador. Maar waarom is die vlucht in het leven geroepen? Omdat Nador steeds toeristischer wordt! Begin jaren ’70 zijn veel Marokkanen uit Nador en omgeving geëmigreerd naar Nederland en Duitsland, en die mensen willen dus elk jaar terug naar hun roots. Dat gebeurt tegenwoordig steeds vaker per vliegtuig in plaats van de auto. Het is immers lang niet zo duur meer en met het vliegtuig kan je ook even voor een paar dagen gaan (of voor 24 uur dus). Dat is met de auto wel anders… Binnenkort zal Nador niet alleen populair zijn onder Marokkanse toeristen (uit Nederland), maar ook onder ‘gewone’ vakantiegangers. De Marokkaanse koning wil zijn land namelijk op de toeritische kaart zetten en gaf eind jaren ’00 de opdracht voor het Merchica project. Dit houdt in dat er in 2025 maar liefst zeven resort-steden rondom het Merchica meer gebouwd zullen zijn. Elk resort bestaat uit meerdere luxe hotels, waarvan de eersten op het Atalyoun schiereiland – net buiten het centrum van Nador – worden gebouwd. De overige steden zullen ook goed te bereiken zijn vanaf Nador. Nador ligt immers pal aan het Merchica meer, dat alleen door een dun strookje land (en zand) van de Middellandse Zee gescheiden wordt.

De fontein werkt al!

Wat ons te wachten staat…

Ondertussen zijn we aangekomen in Keulen en krijgen we melk en dadels geserveerd bij de incheckbalie. Dit staat volgens sommigen symbool voor reinheid, maagdelijkeheid en vruchtbaarheid. Anderen zeggen dat deze traditie ‘gewoon’ bestaat omdat Marokkanen back in the days hun gasten met niets anders konden verwelkomen dan (kamelen)melk en dadels. Deze traditie is voort gezet en wordt bij veel eerste momenten herhaald, zoals bijvoorbeeld een huwelijk, maar ook een eerste vlucht dus. Nog een andere man staat ook te springen om zijn visie op Marokko te geven. Hij vindt Nador maar een vieze stad. Omdat ik ook al van mijn buurvrouw gematigde verhalen over Nador heb gehoord, zakt de moed me even in de schoenen. Helemaal als ons vlak voor het boarden verteld wordt dat ons vliegtuig drie uur vertraging heeft. Drie uur? Is dit een grap? Helaas blijkt het echt waar: de crew is er niet. Ik kan dit bijna niet geloven en verteren. De eerste vlucht van Keulen naar Nador, inclusief bijbehorende publiciteit, en dan is de crew er drie uur te laat? Als het kon zou ik naar huis teruggaan, maar we zitten nu eenmaal al in Keulen. Er zit niets anders op dan geduld te hebben. Omdat inmiddels de zon alweer opkomt, drink ik met Sandra twee koffies. Gelukkig gaat de tijd toch nog snel voorbij en stappen we om 9 uur eindelijk het vliegtuig in.

Inchecken met melk en dadels

De vlucht

Het vliegtuig ziet er prima uit. Twee rijen van drie stoelen, en dat dan een kleine dertig keer denk ik. Wij zitten bijna helemaal vooraan. Hoewel de persreis eigenlijk om de vlucht gaat, krijg ik er niet veel van mee. Eindelijk slapen! Ik ben al 26 uur wakker en ik ben weg zodra het vliegtuig hoog genoeg is om mijn stoel naar achter te mogen zetten. Oogkapje op, slapen, oogkapje af, een klein beetje ontbijt naar binnen werken, oogkapje op, slapen, oogkapje af, we zijn er! Het slapen heeft mij goed gedaan en vol goede moed stap ik het vliegtuig uit. Het zonnetje lacht ons tegemoet. Het is ruim boven de twintig graden vandaag, heerlijk! We lopen de trap af, richting de kleine aankomsthal van Nador International Airport. Het vliegveld is klein en de douane doet gelukkig niet moeilijk. Dat was de vorige keer wel anders 😉

Het vliegtuig

Ontbijten bij FlyML HQ

Eenmaal buiten staat er een bus op ons te wachen. Ons bescheiden gezelschap uit Nederland wordt aangevuld met wat Marokkaanse mannen (en een paar vrouwen), en wat mensen die al in Keulen zijn aangehaakt (waaronder ook een andere journalist). Met z’n allen rijden we naar het centrum Nador, wat ongeveer een half uurtje rijden is. Onze eerste bestemming is het kantoor van FlyML, waar we welkom worden worden geheten en het hele team aan ons wordt voorgesteld. Daarna is het tijd voor een uitgebreid Marokkaans ontbijt, dat gezien de tijd eigenlijk meer lunch is. Er is meer dan genoeg: plakken cake, een soort pannenkoeken (roti canai?), croissants en chocoladebroodjes, verse jus d’orange, koffie en (mierzoete) Marokkaanse thee. Ik begin met een pannenkoek en thee en waan me weer even in de Sahara. Daarna eet ik nog een half plakje cake en drink ik een heerlijk jus’tje.

Aankomst in Marokko

Ontbijt/lunch in Nador

Merchica

In de middag is het tijd voor het belangrijkse gedeelte van de persreis: de reden van de opkomst van Nador, oftewel het Merchica-project. Zoals gezegd zijn er zeven resort-stadjes in aanbouw, allemaal in de buurt van Nador. Wij bezoeken het resort dat als eerste zal worden opgeleverd: waarschijnlijk in 2020. Dit resort – La Cité d’Atalyoun – wordt gebouwd op het schiereiland Atalyoun, een paar kilometer buiten het centrum van Nador. Het schiereiland ligt in het Merchica meer, dat één van de grootste meren aan de zuidkust van de Middellandse Zee is. Door dit meer en de ligging aan de Middellandse Zee, heeft Nador natuurlijk het voordeel van de twijfel gekregen om Marokko als luxe vakantiebestemming op de kaart te gaan zetten. In een modern appartement op het schiereiland krijgen we een uitleg over het Merchica project en het Atalyoun-resort in het bijzonder. Hier komen vier luxe hotels, verschillende havens, de grootste golfschool van Marokko, en wie weet nog een opgespoten zandstrand. Er zijn nu immers alleen (natuurlijke) zandstranden aan de noordkant van het meer, dus aan de Middellandse Zee. Ook het tweede resort dat opgeleverd zal worden, La Cité des Deux Mers, wordt even kort belicht. Dit resort komt op het stukje land tussen de Middellandse Zee en het Merchica meer.

Uitleg over het project

Marokkaanse snacks

Business as usual 😉

Luxe vakantiegangers

We krijgen ook nog een rondleiding in één van de luxe appartementen, die deel uitmaken van het Atalyoun resort. Bijna alle appartementen zijn al verkocht aan rijke sjeiks, die blijkbaar graag investeren in het veelbelovende project. De (vakantie)woningen zijn luxe opgezet, al zou ik sommige dingen zelf toch anders hebben gekozen. Als ik het allemaal zo zie, wordt Nador één groot rijkeluis-oord, waar mensen met geld compleet in de watten kunnen worden gelegd. Zelf ben ik meer een avonturier. Als ik naar Nador op vakantie zou gaan, zou ik liever komend jaar gaan. Nu is het nog rustig en puur. Het zal niet lang meer duren voor dat omslaat in een Dubai-achtig sfeertje. Al moet ik zeggen dat ik daar nog nooit geweest ben, maar je snapt wat ik bedoel denk ik.

Luxe appartementen

Aan de rand van het rifgebergte

De golfbaan to be

Marokkaans diner

Eind van de middag schuiven we aan in restaurant Doha, gerund door twee Nederlandse broers van Marokkaanse afkomst. Zij veruilden het koude Holland voor het warme Marokko. Hun restaurant ziet er nieuw en mooi uit, en is duidelijk klaar voor de tijd die komen gaat. We worden naar een prachtige zaal gebracht, waar het plafond bewerkt is, de muren bedekt zijn met handgemaakte mozaïek, en de banken en kussens van kitscherige stof gemaakt zijn. Deze combinatie is alleen hier geweldig! Als voorafje wordt een soep (harira) van vis geserveerd. Hoewel ik meer een vleeseter ben, vind ik het lekker. Daarna krijgen we een mooi opgemaakte schaal salade. Met z’n allen vallen we aan. Dat iedereen met zijn lepel van dezelfde salade eet, is hier geen probleem. Ook niet als daarvoor met dezelfde lepel soep is gegeten. Het hoofdgerecht bestaat uit een royale schaal vis, gamba’s en inktvis, geserveerd met aardappeltjes en een soort tomatenchutney. Dit keer eten we met onze handen. We sluiten af met een toetje: een grote schaal fruitpudding. Ook dit laatste gerecht weten we weg te krijgen met een gezamenlijke aanval van lepels.

Prachtig zaaltje

Toetje eten

Terugreis

Omdat ons vliegtuig de hele dag heen en weer heeft gevlogen (na Nador naar Amsterdam en daarna weer naar Nador), heeft ook onze terugvlucht drie uur vertraging. In de praktijk blijkt dat zelfs bijna vier uur te zijn geworden. In plaats van 17:30 uur stappen we rond 21:00 uur het vliegtuig in. We zijn wederom/nog steeds doodop. Ik kan dan ook niet wachten tot we zitten en ik mijn ogen weer kan sluiten. Ik slaap vrijwel de volledige tweeënhalf uur van de terugvlucht. In Keulen moeten we nog even de douane door, en nemen we afscheid van een deel van onze groep. Het is inmiddels bijna 02:00 uur ’s nachts als we weer in ons busje wegrijden. Hoewel de achterbank in de bus kaarsrecht is (inclusief hoofdsteun), slapen we eigenlijk allemaal non-stop (behalve de chauffeur gelukkig). Op een gegeven moment slaap ik zelfs voorover gebogen, met mijn hoofd op mijn knieën. Ik weet niet meer waar ik het zoeken moet! Om 4:30 uur komen we weer aan in Eemnes. Sandra is zo lief me op haar weg naar huis af te zetten in Utrecht. Om 5:00 uur ben ik thuis. Ik heb bijna 48 uur geen bed gezien, en op de powernaps in het vliegtuig en de bus niet geslapen. Dankbaar poets ik mijn tanden en was mijn gezicht, en kruip dan in mijn heerlijke, zachte, warme bed. Dat worden vier mooie uren slaap!

Het uitzicht vanaf Restaurant Doha

Eindoordeel

Deze persreis is op verschillende punten te beoordelen. Als vakantiebestemming is Nador geen grote aanrader. Voor toeristen is er momenteel weinig te beleven. Al is het natuurlijk wel leuk om Nador tijdens een rondreis door Marokko mee te pakken. Echt authentiek is het zeker! Voor iets meer luxe, hotels en golf zul je nog even geduld moeten hebben. Al kan de nieuwe sfeer van Nador reizigers ook juist gaan afschrikken. Zelf hou ik niet zo van vakantievieren op een resort. Al is dat voor een paar daagjes soms toch best lekker…

Qua persreis en organsatie baal ik vooral van de vertaging. Ten eerste vind ik het raar en onprofessioneel van SunExpress om tijdens de eerste (promotie)vlucht geen crew te hebben. Ten tweede waren we door de vertraging zo moe (anders hadden we eerder in het vliegtuig geslapen), en was ik zeker drie uur eerder thuis geweest, waardoor ik niet vrijdag ook zo moe was geweest. Wellicht is een hotelletje in Nador geen overbodige luxe voor de volgende persreis. Maak een dealtje met het nieuwe Mercure-hotel, nodig wat extra pers uit, iedereen blij! Maar ik moet zeggen dat ik al met al een leuke dag heb gehad waar ik met plezier op terugkijk. Vorig jaar had ik nooit gedacht dat ik op dit moment al mijn derde persreis zou hebben gemaakt, naar een ander werelddeel nota bene! Dat blijft natuurlijk wel vet. Even op en neer naar Marokko, hoe vaak doe je dat? Ook vind ik het erg leuk dat ik Sandra en Randy (en vele anderen) heb leren kennen. Ik kijk nu al uit naar mijn vierde persreis (al heb ik nog niets op de planning hoor)!