Digital nomad in Nederland
Wanneer is gratis werken een goed idee en wanneer is het een absolute no-go? Ik zet de voordelen en nadelen van gratis werken op een rijtje.
Als blogger en ondernemer krijg ik er vaak mee te maken: gratis werken. Bedrijven vragen mij ‘of ik niet even’ iets over hen op mijn blog kan schrijven. Bloggen wordt blijkbaar nog steeds niet echt serieus genomen. Maar dat worden vrouwelijke ondernemers ook niet! Ook als PR-adviseur word ik wel eens om gratis advies gevraagd, of word mij een belachelijk tarief geboden ‘omdat de klus goed is voor mijn cv’. Onzin! Of niet?
Gratis werken: wat is dat?
Echt gratis werken betekent voor mij dat er helemaal niets tegenover staat. Of dat de beloning in ieder geval geheel uit verhouding is met de waarde van het werk. Denk aan 10% korting op een hotelkamer. Dat is omgerekend misschien 10 euro. Daar ga ik geen foto’s voor maken en een blogpost voor schrijven.
Barterdeal
Een goede barterdeal is een ander verhaal. Een barterdeal houdt in dat er niet voor werk wordt betaald (met geld), maar dat er wel een goede andere tegenprestatie wordt geleverd. Als ik als blogger kosteloos twee nachten in een hotel mag verblijven (ter waarde van bijvoorbeeld 200 euro) in ruil voor een blogje, is dat een prima deal. De waarde die we elkaar dan bieden, is gelijkwaardig.
Gratis werken zonder daar iets van waarde voor terug te krijgen is een no-go. Maar heel vaak krijg je er wel degelijk iets voor terug, en moet je alleen goed beoordelen of de waarde voor jou genoeg is. Een goede barterdeal levert je ook geen geld op, maar wel veel waarde. Als de waarde je bevalt, is werken zonder er geld voor te krijgen prima.
Onze pod (barterdeal)
Gratis werken voor ervaring
Ik heb in mijn leven al veel gratis gewerkt. Naast mijn studie werd ik eerst blogger en later hoofdredacteur van Alibi, het faculteitsblad van de UvA. Ik kreeg hier geen cent voor, maar het bracht mij wel werkervaring. Het stond goed op mijn cv. En het droeg er mede aan bij dat ik jaren later mijn carrièreswitch kon maken.
Na mijn studie was het lastig om een goede baan te vinden. Het was crisis en ik raakte gefrustreerd van het solliciteren. Ik ben toen iets gaan zoeken wat me verder kon helpen en waar ik positieve energie van kreeg. Dat was – onbetaald – schrijven voor carrièreplatform Nobiles. Nobiles was het ultieme excuus om mensen te interviewen over hun baan. Zo leerde ik veel over verschillende functies, en hoe mensen waren aangenomen. Voor mij zeer waardevol, ondanks dat ik geen geld verdiende.
Nobiles
Werk ik nog gratis?
Als blogger werk ik nog steeds veel gratis. Althans, voor mezelf. Ik krijg in principe niet betaald voor mijn blog, maar het levert me wel veel naamsbekendheid en daarmee klanten op. Soms werk ik samen met een bedrijf. Dan krijg ik of een goede barterdeal, of ik verdien geld door een gesponsorde link of blogpost. Het is elke keer weer afwegen wat iets waard is. En je waarde verandert natuurlijk ook als je bezoekers groeien.
In PR is gratis werken ook niet vreemd. Ik werk als PR-adviseur niet gratis voor bedrijven, maar ik lever natuurlijk wel veel gratis content aan voor de media. Zo schreef ik een blog voor Marie-Claire, ben ik met Chantal – onbetaald – auteur voor Frankwatching, en interviewde ik verschillende reisbloggers voor VIVA. Ik kreeg hiervoor niet betaald van het medium, omdat het een win-win is. Een barterdeal dus eigenlijk ook. Mijn klanten of ik ontvangen free publicity, de media ontvangen gratis waardevolle content.
Sophia interviewen voor Marie-Claire
Free publicity
De PR-wereld is een wereld apart natuurlijk. Een journalist zou nooit (of misschien voor prestige) gratis schrijven voor een medium. Die verkoopt zijn werk liever! En wie adverteert betaalt een medium om content aan te leveren, bijvoorbeeld een sponsored post. Bij PR zit je er precies tussenin Beide partijen moeten er iets aan hebben. Alleen als de deal in balans is, kan deze met gesloten beurzen plaatsvinden. Wil jij free publicity? Benader dan de media met een win-win. Wat hebben zij aan jouw content? Of wat hebben zij eraan jou te interviewen? Dat jij publiciteit wilt is duidelijk, dus focus je op what’s in it for them.
Lees meer over free publicity krijgen in deze blog!
Mijn column in Metro!
Gratis werken-check
Gratis werken kan je ervaring opleveren en naamsbekendheid, zoals mijn schrijfwerk voor Alibi en Nobiles, mijn blog Vrije Meid en mijn gastblogs voor grote media. Check wel altijd goed of je echt iets hebt aan gratis werken. Gaat het je verder brengen? En is de waarde die het je oplevert een beetje in verhouding met het werk dat je levert? Als dat zo is, is er niets mis mee om gratis te werken. Word jou echter een biertje en een bitterbal aangeboden, is de klant onbekend, levert het jou weinig publiciteit op en moet je er wel uren voor werken? Zeg nee! Als mensen hierop ja blijven zeggen, blijven dit soort bedrijven rare voorstellen doen.
“Maar het is toch leuk?”
Natuurlijk is plezier ook een belangrijke factor, maar dat moet een basisvoorwaarde zijn wat mij betreft. Werk moet voor mij sowieso leuk zijn. De poen en/of de prestige geeft de doorslag om het eventueel gratis te doen. Maar als er ook mensen zijn die je er voor willen betalen, dan kies je daar natuurlijk voor!
Hier gaven we een gratis workshop voor droomklanten, om onszelf in de kijker te spelen
Conclusie
Waarom gratis werken als mensen je er ook voor betalen? Gratis werken is vooral handig als je nog ervaring moet opdoen, het je cv een enorme boost heeft (name dropping) of het je free publicity oplevert. Als je voor een soortgelijke klus ook betaald kunt krijgen, dan is dat natuurlijk een betere optie.
Werk jij wel eens gratis? En waarom (niet)?
